Veilig financieel ouder worden

Financieel misbruik is het ongepast gebruik van de bezittingen van een oudere. Het gaat dan onder meer om pinpasfraude, gedwongen testamentwijziging of hypotheekopname, ontvreemding en diefstal van goederen door familieleden of bekenden van zorgafhankelijke ouderen.

 Signalen van financieel misbruik

• Diefstal,
• veranderen van het testament,
• ongewenste bemoeienis met geldzaken,
• verduisteren van geld of goederen,
• vernielen van eigendommen,
• zonder toestemming verkopen van goederen,
• onbevoegd gebruik maken van iemands pinpas of creditcard.

Plegers zijn veelal

• Gezinsleden
• Familieleden
• Buren en kennissen
• Beroepskrachten en vrijwilligers
• Plotseling ‘nieuwe vrienden’

Motieven

• Financiële nood
• Hebzucht
• Vermeend recht op aanspraak

Slachtoffers kenmerken zich door

• Onwetendheid, de slag naar het digitale tijdperk is gemist of de taakverdeling partnerrelatie is gewijzigd door overlijden

• Fysieke beperkingen, teruggang in horen, zien & mobiliteit
• Sociale beperkingen, door rouw om verlies partner
• Mentale beperkingen, door dementie, of aanvallen
• Financiële omstandigheden, er is wel/geen vermogen, zelfs van een kale kip wordt nog geplukt
• Sociale omstandigheden, harmonieuze of conflictrijke families, waarbij geld en goederen een bron van conflict is, of het conflict ontstaat door dat 1 kind een centrale rol gaat spelen en de rest buiten spel zet.

Redenen om er niet over te praten

• Niet weten
• Niet willen, schaamte
• Bang voor gevolgen
• Zelfbescherming
• Of ‘weg is weg’

Als beschermingsbewindvoerder ben ik preventief in beeld. Ik werk samen met notarissen, zorginstellingen, huisartsen en uitvaartorganisaties. Aanvragen van cliënten, die door psychische en/of lichamelijke beperkingen niet zelf voor hun financiën kunnen zorgen.

Bij de cliënt, die slachtoffer is van financiële uitbuiting, kom ik echter pas curatief in actie, als het leed al is geschied. Soms betreft het de familie die een bewindsverzoek doet voor het familielid, maar vaker word ik benaderd door het sociale netwerk rondom de oudere.

Mijn ervaring met financieel misbruik betreft inderdaad, zoals hierboven genoemd, leden uit de categorie:

• een directe partner,
• een kind,
• een hulp in de huishouding,

In al deze gevallen zijn Veilig Thuis, de politie en de zorginstelling betrokken. Als bewindvoerder, zorg ik vooral voor rust en stabiliteit in de financiën. Voor de betrokkene, voor de familie maar ook voor de betrokken zorg- en maatschappelijk werkers.

Werkwijze: Ik bespreek de situatie over geld en goederen en verzoek de kantonrechter een onderbewindstelling van de betrokkene. Ik werk als verlengde van de rechtbank. De rechtbank benoemt mij, en controleert mij. Ik ga direct aan de slag met de bankrekeningen, de inkomens en de uitgaven. Alle financiën en gerelateerde post zijn dan uit huis van de rechthebbende. Hij of zij blijft handelingsbekwaam, maar ik beheer het geld. Grote uitgaven en uitgaven boven de € 1.500,00 kunnen alleen met een goedkeuring van de rechtbank. Jaarlijks leg ik rekening en verantwoording af over de administratie. Aan de betrokkene, maar ook aan de kantonrechter. Een jaarlijks verplichte controle van de accountant zorgt voor een betrouwbare en correcte administratie.